معرفی اکوتوریسم در ایران

اکوتوریسم در ایران به دلیل وجود جاذبه‌های مختلف دارای تنوع بسیاری می‌باشد. این جاذبه‌ها در کنار یکدیگر باعث شده که مخاطبین ویژه‌ای را از سرتاسر ایران و جهان به تحرک وا دارد. وجود هزاران آبشار و رودخانه‌های مختلف در کنار طبیعت بکر و دست نخورده ایران را به یکی از مقاصد اکوتوریسمی جهان مبدل کرده‌است. لغتEco Tourism را معادل طبیعت گردی معنا می‌کنند اما از نظر ریشه لغوی از دو جزء Eco  و Tourism ساخته شده که پیشوند eco با ریشه‌ای یونانی به معنی محیط زیست یا زیستگاه دارد و tourism به معنای گردشگری است؛ ولیکن در فارسی بدان بومگردی می‌گویند.

اکوتوریسم نوعی از سفر است که در طبیعت انجام شده و می‌بایست کم‌ترین اثر مخرب را بر طبیعت وارد سازد و از همه مهم‌تر به صورت مستقیم و غیر مستقیم با توجه به حفظ میراث طبیعی منجر به تامین اقتصاد محلی شود. البته کریسفین تیکل در 1995 اکوتوریسم را به معنی سفر و لذت بردن از جلوه‌ها و مناطق شگفت انگیز از جهت زندگی طبیعی و فرهنگ آدمی بدون آنکه هر یک از این دو سبب آسیب رساندن به دیگری شوند، تعریف می‌نماید.

در این مقاله به اهمیت اکوتوریسم در ایران و معرفی برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت. اگر بخواهید در این زمینه با کاهش هزینه تولید محتوا انجام دهید، پیشنهاد می‌کنیم سایت رایا مارکتینگ را انتخاب کنید.

اهمیت اکوتوریسم در ایران

وجود رشته کوه‌های البرز در جبهه شمالی کشور و زاگرس که از شمال غربی به جنوب غربی کشیده شده‌است باعث گردیده ایران دارای چهار اقلیم مختلف باشد و از همه جالب‌تر که فاصله این اقلیم‌ها از یکدیگر بسیار کم و کوتاه است. به عنوان مثال در مسیر کرمان به سمت بم در فصل زمستان از کویر ایران بایستی عبور کنید منطقه‌ای گرم و خشک که پوشیده از شن‌های روان است ولیکن اگر مسیر خود را به سمت ارگ تاریخی راین و آبشار راین که در فاصله یک ساعتی از جاده اصلی قرار دارد عوض کنید به منطقه سرد کوهستانی که در آن برف وجود دارد می‌رسید.

از اینگونه مثال‌ها در منطقه ایران بیشمار وجود دارد و این باعث شده که اکوتوریسم در ایران اشکال مختلفی به خود بگیرد. اکوتوریسم صرفا به معنی طبیعت گردی نیست، بلکه آشنایی با فرهنگ، رفتار هر قوم و منطقه‌ای نیز از جاذبه‌های اکوتوریسم می‌باشد از این رو سرزمین ایران که دارای اقوام متخلف با تاریخ‌های مشخصی است.

یکی از جاذبه‌های بوگردی در جهان محسوب می‌شود، به عنوان مثال در زمان فصل کوچ عشایر سفری بی نظیر را شما می‌توانید همراه با عشایر بختیاری تجربه کنید، از کوه و دشت‌ها با احشام حرکت کنید و سرزمین‌های زیبا پوشیده از لاله‌های واژگون و دشت‌های سرسبز را در کنار فرهنگ غنی بختیاری ببینید بر سر سفره آنان از طعم و دستپخت محلی بختیاری‌ها میل کنید و اکوتوریسم را در لبه غربی زاگرس به نظاره بنشینید.

اکوتوریسم در ایران به دلیل وجود جاذبه‌های مختلف دارای تنوع بسیاری می‌باشد. این جاذبه‌ها در کنار یکدیگر باعث شده که مخاطبین ویژه‌ای را از سرتاسر ایران و جهان به تحرک وا دارد. وجود هزاران آبشار و رودخانه‌های مختلف در کنار طبیعت بکر و دست نخورده ایران را به یکی از مقاصد اکوتوریسمی جهان مبدل کرده‌است.

معرفی برخی اکوتوریسم در ایران

ژئوپارک قشم

این منطقه زمین شناسی به دلیل واقع شدن در ساحل زیبای خلیج فارس و جنگل دریایی حرا از پدیده‌های زمین شناسی ارزشمندی با اشکال مختلف برخوردار است. ژئوپارک قشم دارای مجموعه‌ای از مکان‌های بین المللی با ارزش از جمله دره ستارگان، گنبد نمکی، دره مجسمه‌ها، دره شور و ... است که فرسایش مهم‌ترین علت ایجاد آنها است.

ژئوپارک قشم به عنوان اولین ژئوپارک (Geopark) ایران و تنها ژئوپارک در خاورمیانه یکی از منحصر به فردترین ژئوپارک‌های جهان است از نظر پدیده‌های مختلف زمین شناسی، تنوع در پدیده‌هایی مانند بوم شناسی، بناهای تاریخی، محیط زیست، حیات وحش و غیره می‌باشد.

Badab Soort (باداب سورت)

 چشمه‌های پلکانی نادر در ایران و جهان است که شامل چندین چشمه با آب کاملاً متفاوت از نظر رنگ، بو، طعم و حجم است. به عنوان دومین چشمه آب شور در جهان ثبت شده‌است. چشمه‌های باداب سورت از دو چشمه تشکیل شده‌است.

یکی با حجم بالای آب، بسیار شور و در زمستان به دلیل شوری که دارای استخر به قطر 15 متر با عمق زیاد است، یخ زده نیست و بیشتر برای شنا در تابستان استفاده می‌شود.آب چشمه برای درمان دردهای پشت و پا، بیماری‌های پوستی، روماتیسم، سردردهای میگرنی مفید است.

چشمه دوم که در بالادست و شمال غربی این چشمه‌ها واقع شده، قرمز و نارنجی است و اکسید آهن را از عمق سنگ‌ها به زمین می‌آورد. جریان آب رسوبی و معدنی این چشمه‌ها به مرور زمان باعث ایجاد لایه‌ها و حوضچه‌های پله‌ای منحصر به فرد و بسیار زیبایی به رنگ‌های نارنجی، زرد و قرمز و اندازه‌های مختلف در دامنه پایین دست کوه آن شده است. ارتفاعات و تپه‌های پوشیده از جنگل‌های کاج، بوته‌ها و دره‌های اطراف چشمه‌ها چشم انداز زیبایی را ایجاد کرده‌است.

جنگل‌های ارسباران

جنگل ارسباران شامل منطقه سبز وسیعی است که از شهر اهر تا رود ارس گسترش یافته‌است. این جنگل‌ها با داشتن منابع فراوان زیست محیطی و طبیعی، به عنوان یکی از ذخایر زیست کره در یونسکو ثبت شده‌است. هوا در این منطقه مدیترانه‌ای است زیرا در منطقه آب و هوای خزر واقع شده‌است و وجود کوه‌هایی با ارتفاع تقریبی 2201 متر در قلب دشت‌های نیمه خشک، اکوسیستم (Ecosystem) این منطقه را منحصر به فرد می‌کند.

فعالیت‌های اقتصادی از جمله کشاورزی، دامداری، باغداری، صنایع دستی و گردشگری به دلیل آب و هوای خوب در بین عشایر و محلی این منطقه محبوبیت زیادی دارد.

دامنه های جنوبی کوه پوشیده از چمنزارها و مناطق شمالی، به ویژه در بالای ارتفاعات 200 تا 800 متری، پر از جنگل است. علاوه بر بلوط و ممرز، گونه‌هایی مانند افرا، سماق، زرشک، انار وحشی، سیب وحشی و گلابی، تمشک و بلوبری نیز در این منطقه وجود دارد.

گردنه حیران

گردن حیران بخشی از مسیر آستارا - اردبیل است که با مناظر فوق العاده و بکر خود به مقصد سفر تبدیل شده‌است. کوه‌های سرسبز و مه آلود در گردن حیران برای گردشگران کاملاً آشنا است.

یکی از ویژگی‌های اصلی حیران منظره جنگل‌های آشفته هیرکانی واقع در خط مرزی ایران و آذربایجان است به گونه‌ای که می‌توان از یک طرف جاده شاهد جنگل آشفته مربوط به پارک ملی هیرکان بود. با این حال، مناظر مه آلود تنها دلیل محبوبیت حیران نیست. در سال‌های اخیر یک دهکده گردشگری در آنجا تاسیس شده‌است. یک قسمت بسیار جذاب برای گردشگران در این روستا یک تله کابین است که از گردن حیران شروع می‌شود و به جنگل فندقلو ختم می‌شود. بسیاری از مردم منطقه فندقلو را با استخر آب گرم آن می‌شناسند.

همچنین در دهکده گردشگری سورتمه فراهم شده‌است که مردم می‌توانند از طریق کوه‌های وحشی عبور کنند و سرعت آن قابل تنظیم است.

میشند یکی از روستاهای دیدنی گردن حیران در 18 کیلومتری جاده آستارا - اردبیل است و طبیعت بکر آن کاملاً بی نظیر است. شغل اصلی مردم این روستا از گذشته کشاورزی و دامداری بوده‌است، آنها محصولات لبنی ارگانیک و محلی تولید می‌کنند که آنها را به همراه نان محلی امتحان می‌کنند.

دریاچه نئور

دریاچه نئور یک دریاچه طبیعی است که در خط مرزی دو استان گیلان و اردبیل واقع شده‌است. به دلیل آب شیرین، بارندگی و آب و هوای مناسب، محیط مناسبی را برای زندگی در انواع ماهی‌ها فراهم کرده‌است. به طوری که، مقصد جذابی برای گردشگران به ویژه در فصول گرم سال است.

دریاچه نئور به عنوان بخشی از منطقه حفاظت شده لیسار در 48 کیلومتری جنوب شرقی اردبیل و در مسیر خلخال واقع شده‌است. منطقه تالش نیز در جنوب دریاچه نئور قرار گرفته‌است. این دریاچه توسط سازمان حفاظت محیط زیست پشتیبانی می‌شود و اکنون یکی از مراکز اصلی تحقیق در زمینه آبزیان در این سازمان است.

نئور زیستگاه بسیار مناسبی برای یک گونه از ماهی قزل آلا یعنی قزل آلای رنگین کمان است و بسیاری از گردشگران برای تجربه ماهیگیری به این مکان می‌آیند. باید گفت همه ماهی‌های دریاچه نئور هر ساله قبل از شروع فصول سرد جمع می‌شوند. زیرا تشکیل یک لایه ضخیم یخ روی آب دریاچه در زمستان زندگی آبزیان را غیر ممکن می‌کند. پس از فصول سرد ماهی‌های تولید مثل در دریاچه رها می‌شوند.

مسیر پیاده روی دریاچه نئور به ارتفاعات سوباتان یکی از مسیرهای محبوب دوستداران طبیعت و کوهنوردان است. سوبتتان که در 19 کیلومتری جنوب شرقی دریاچه نئور واقع شده‌است، چشم انداز فوق العاده‌ای از کلبه‌های چوبی و چراگاه‌های دام دارد.

مسیر پیاده روی در زمستان بسیار سرد است، اما در تابستان منطقه خوش آب و هوا است. به همین دلیل مسافران زیادی از استان و مناطق دیگر به اینجا می‎آیند تا از طبیعت بکر و زیبا استفاده کنند و بهترین زمان پیاده روی در این مسیر دلپذیر، از ابتدای اردیبهشت تا پایان خرداد، قبل از شروع تابستان است.

آبشار خور

آبشار خور یکی از بلندترین آبشارهای نزدیک به تهران است. در امتداد مسیر کرج به چالوس و در 17 کیلومتری این جاده واقع شده‌است. ارتفاع تقریباً 50 متر است.

آبشار خور علاوه بر طبیعتی زیبا و بکر، مقصدی جذاب برای دوستداران طبیعت و کوهنوردان است. علاوه بر این، در برخی از فصول، زیر نظر مربیان حرفه‌ای، تورهای جالب آبشار برگزار می‎شود. این منطقه همچنین شامل یک پیست اسکی است که در فصل سرما دوستداران ورزش‌های زمستانی را به خود جلب می‌کند.

با این وجود خور در هر دو فصول گرم و سرد یک مقصد لذت بخش است. یخ نوردی یکی دیگر از ورزش‌های محبوب در اینجا است. آب آبشار در هوای سرد منجمد شده و باعث ایجاد دیواره یخی از بالای سنگ می‌شود. این منطقه در تابستان از آب و هوای مطبوعی برخوردار است و باغ‌های میوه زیبایی این منطقه را افزایش می‌دهد.

به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله "تولید محتوا برای بوم گردی" را مطالعه کنید تا در این زمینه دید قوی و کاملی به‌دست آورید.

سخن آخر

جاذبه‌های طبیعی متنوع مانند کوه، دریا، دریاچه، غار، جنگل و ... ، ایران می‌تواند اشتهای دوستداران طبیعت را برآورده کند. تورهای گسترده‌ای ارائه می‌شود که برخی از آن‌ها شامل تورهای گردشگری و عکاسی از طبیعت است.

در صورتی‌که قصد داشته‌باشید در زمینه اکوتوریسم در ایران تولید محتوا انجام دهید، پیشنهاد ما انتخاب سایت رایا مارکتینگ می‌باشد تا سفارش خود را با بالاترین کیفیت تحویل بگیرید.